† THEOFANI

Nga Mëshira e Perëndisë
Peshkop i Filomilisë
dhe i Peshkopatës Ortodokse Shqiptare të Amerikave



LETËR BARITORE
NGJALLJA E ZOTIT TONË JESU KRISHTIT
PASHKA 2025


Klerikëve të nderuar dhe besimtarëve të dashur të krishterë ortodoksë, bij dhe bija anëtarë, mbështetës, dashamirës dhe miq të Peshkopatës Ortodokse Shqiptare të Amerikave.



Hir, Mëshirë, Paqe dhe Gëzim nga Zoti ynë Jesu Krisht dhe nga ne, bekime atërore!


Shumë të dashur në Zotin tonë të ngjallur Jesu Krisht,

“Ato, pra, u larguan me të shpejtë nga varri me frikë dhe gëzim të madh
dhe vrapuan t'u tregojnë dishepujve të tij.” (Mateu 28:8)

Pas një periudhe të gjatë përgatitjeje shpirtërore nëpërmjet kreshmimit, lutjes, rrëfimit të mëkateve dhe kungimit me Misteret e Shenjta, ne kremtojmë me gëzim të papërshkrueshëm, në këto ditë të bekuara nga Perëndia, festën e Ngjalljes nga të vdekurit të Zotit tonë Jesu Krisht ose Pashkës, apo siç quhet edhe në popull, “festa e festave” dhe “kremtimi i kremtimeve”.

Si gjithmonë, këto ditë të kremtimit të mrekullueshëm të Krishterë na mbushin shpirtrat me dritë e paqe, me shpresë e dashuri, me gëzim e mirënjohje ndaj Atit qiellor, “i Cili aq e deshi botën, sa dha Birin e Tij të vetëmlindurin, që kushdo që beson në Të të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme” (Joani 3:16). Prandaj, nëpërmjet mundimit, vdekjes dhe Ngjalljes së Tij nga të vdekurit, Biri i Perëndisë na dha dhuratën më të madhe të mundshme që është jeta e përjetshme. Ngjallja e Tij "në ditën e tretë sipas Shkrimeve" (Simboli i Besës), tregon, një herë e përgjithmonë, se jeta është më e fortë se vdekja dhe se Krishti, Zoti është "ngjallja dhe jeta; dhe kushdo që beson në Të, edhe sikur të vdesë, do të jetojë" (Joani 11:25-26). Është me vend, pra, që edhe ne të gëzohemi në këtë festë, "me gëzim të madh", në mënyrë që të gjithë ata që besojnë në Të të kenë sigurinë e ngjalljes dhe të pavdekësisë.

Të dashurit e mi të krishterë ortodoksë,

Nëse kremtimi më i madh i Krishtërimit është shenjë e një gëzimi të veçantë, ne dëshirojmë t'ju flasim me fjalët që po ju drejtojmë tani, pikërisht për gëzimin si "frut i Shpirtit të Shenjtë" (Galatianëve 5:22). Kjo dëshirë e jona si ati juaj shpirtëror shpjegohet me faktin se gëzimi që përjetojmë së bashku, duke qenë qiellor dhe shpirtëror, derdhet mbi ne si rrezet e dobishme të diellit, në mënyrë që të gjithë të ndiejmë se vjen nga Perëndia, nëpërmjet Jesu Krishtit që u ngjall prej së vdekurish dhe nëpërmjet Shpirtit së Shenjtë, Zotit dhe jetëdhënësit. Ky është gëzimi i përjetuar nga të dashurat dhe sakrifikueset gra miro-prurëse, të cilat shkuan në Golgota për të vajosur me miro trupin e Zotit, dashuria dhe përkushtimi i të cilave u shpërblyen me shfaqjen e parë pas Ngjalljes dhe fjalët e thëna nga Zoti: “Gëzohuni!” Ky është edhe gëzimi i dishepujve të cilët “u gëzuan kur panë Zotin” që hyri nga dyert e mbyllura duke u thënë atyre: “Paqe më ju!” (Joani 20:20-21). Atëherë Nëna e Perëndisë ndau në këtë gëzim, siç vijon nga "Irmosi" i bukur i Portave: "Engjëlli i thirri hirplotes, Gëzohu, o Virgjëreshë e pastër, dhe përsëri po të them gëzohu, se Biri yt u Ngjall nga varri ditën e tretë dhe i ngriti të vdekurit. Ngazëllehuni, të gjithë ju o njerëz! … Vallëzo dhe gëzo, o Sion, dhe ti, o Hyjlindëse e Pastër, gëzohu në Ngjalljen e Birit tënd". (Irmosi i Pashkës)

Ngjallja e Shpëtimtarit tonë Jesu Krisht nga të vdekurit është themeli i Besimit tonë Ortodoks. Apostull Pavli e shpreh këtë të vërtetë me fjalët e tij të pavdekshme: “Dhe nëse Krishti nuk është ngjallur, atëherë i kotë është predikimi ynë dhe i kotë është edhe besimi juaj… Por tani Krishti u Ngjall prej së vdekurish dhe u bë fryti i parë i atyre që kanë fjetur… Sepse, sikurse në Adamin të gjithë vdesin, ashtu edhe në Krishtin do të bëhen të gjithë të gjallë” (1 Korintianëve 12:1).

Apostull Pavli na forcon besimin me këto fjalë të frymëzuara dhe na e shton gëzimin tonë në të jetuarin dhe formimin e fatit tonë nëpërmjet luftës së palëkundur kundër së keqes. Gëzimi ynë është edhe më i plotë, pasi nuk ka asgjë që të na pengojë në dëshminë që duhet të tregojmë për Ngjalljen e Zotit.

Ky gëzim është i përfshirë në të gjitha shërbesat kishtare të këtyre ditëve të bekuara, në të gjitha lutjet dhe himnet që zbukurojnë dhe pasurojnë thesarin tonë liturgjik. Për shembull, fjala prekëse dhe mbresëlënëse e Shën Gjon Gojartit, me një bukuri shpirtërore të pashoqe, na drejton të njëjtën nxitje për të patur gëzim të brendshëm, sepse “kjo është dita që bëri Zoti; le të gëzohemi dhe të ngazëllehemi në të” (Psalmi 117:24). "Prandaj", shkroi Ati i Shenjtë, "hyni të gjithë në gëzimin e Zotit tonë; të parët dhe të dytët, merrni shpërblimin tuaj. Gëzohuni, të pasur e të varfër bashkë... Ata që kreshmuan dhe ata që nuk kreshmuan, gëzohuni sot... Krishti u Ngjall dhe engjëjt gëzojnë..." (Omilia Paskale e Shën Joan Hrisostomit [Gojartit] në Mëngjesoren e Pashkës).

Shërbesa e mrekullueshme në natën e shenjtë të Ngjalljes thërret gjithë universin, gjithë krijesën, në gëzimin e të jetuarit në "frymën dhe të vërtetën" (Joani 4:24) të festës: "Le të gëzohen qiejt dhe toka të ngazëllohet...", duke i nxitur besimtarët të marrin nga "fruti i ri i hardhisë së gëzimit hyjnor" (Kanoni i Pashkës) dhe, së bashku me gratë miro-prurëse, të marin "lajmin e mirë të gëzueshëm të Ngjalljes së Krishtit..." (Stikera e Pashkës)

Ngjallja e Zotit tonë Jesu Krisht thyen barrierat midis njerëzve dhe krijon një gjendje bashkësie shpirtërore të pavdekshme, nëpërmjet pajtimit dhe faljes: "Në Pashkë, le të përqafojmë me gëzim njëri-tjetrin... Sepse sot, nga varri, si nga dhoma dhëndërore, Krishti që shkëlqen, i mbushi gratë me gëzim, duke u thënë: lajmërojeni tek Apostujt! (Stikera e Pashkës, Tingulli 5).

Këshilla e Shën Joan Gojartit, Patriarkut të Konstandinopojës: “Kushdo që është bessimtar dhe e do Zotin, le të gëzohet në këtë festë të bukur dhe të ndritur, dhe kushdo që është një shërbëtor i urtë le të hyjë në gëzimin e Zotit të tij”, ka rezistuar ndër shekuj. Të gjithë brezat e hierarkëve, priftërinjve, murgjve dhe besimtarëve e kanë lënë veten të mbështjellë nga ky gëzim i papërshkrueshëm që buron nga Ngjallja, të gjitha kishat, manastiret, skitet dhe shtëpitë janë ndriçuar nga fryma e kremtimit të Pashkëve, kryesisht një festë e Kishës kjo, e cila nuk është e reduktuar thjesht në një përvojë fetare, por në të vërtetë është një mister liturigjik, një përfaqësim, një aktualizim i një momenti real, i përmbushur për ne nga Perëndia njëherë e përgjithmonë. Për të shënuar veçanërisht rëndësinë, bukurinë dhe gëzimin e kësaj feste, Perandori Konstandini i Madh mori pjesë në shërbesat e shenjta dhe "e zgjati më shumë meditimin e tij... duke tejkaluar të gjithë pjesëmarrësit në festë; ai zgjati vigjiljen e natës së shenjtë deri në agim të ditës; disa njerëz të dërguar prej tij ndezën të gjithë qytetin e Konstandinopojës me qirinj të gjatë dylli, të cilëve u shtoheshin pishtarë të ndezur në çdo hap, gjë që e bëri natën misterioze të vigjiljes përfundimisht më të ndritshme se mesdita." (Eusebi i Qesaresë, "Jeta e Konstandinit të Madh")

Të dashur vëllezër dhe motra në Krishtin Zot,

Ne i ndajmë këto fjalë edukuese Kryebaritore me ju, sepse për tridhjetë vite të shërbimit tonë ne kemi kremtuar Pashkën e Shenjtë së bashku, me gëzim dhe traditë të Krishterë, duke falenderuar Perëndinë për të gjitha bekimet që Ai derdh me bollëk mbi ne. Fatkeqësisht, të gjithë vërejmë se kohët e fundit, mes krizës morale dhe financiare, gëzimet tona natyrore, njerëzore, të përditshme janë pakësuar. Gjithnjë e më shumë besimtarët pushtohen nga shqetësimet e jetës, nga mungesa, nevoja dhe varfëria. Shumë prindërve u mungojnë fëmijët e tyre të cilët kanë shkuar jashtë vendit si emigrantë, dhe fëmijët e mbetur në vend, vetëm me gjyshërit e tyre apo të afërmit e tjerë, ndjejnë mungesën e edukimit dhe dashurisë prindërore.

Nga ana tjetër, të rinjtë nuk po i jetojnë më vitet e rinisë së tyre, sepse shoqëria postmoderne në të cilën jetojmë u imponon atyre një aktivitet fitimprurës që ua mbyt kohën e përditshme në atë masë sa praktikisht asgjë s’ka më kuptim; është marrja e një fitimi që askush nuk e gëzon, një fitim nga i cili askush nuk ka çfarë të fitojë. Në një shoqëri konsumuese dhe gjithnjë e më laike, ju keni gjithçka që ju nevojitet, por jeni aq të rraskapitur sa nuk keni më nevojë për asgjë nga gjithçka që keni. Një shoqëri e tillë nuk u ofron më të rinjve “gëzime dhe kënaqësi”, nuk u jep më mundësi të krijojnë familje, të rrisin fëmijë, ku shqetësimi kryesor i tyre është të gdhendin një karrierë të sigurt, të vlerësuar dhe të paguar mirë.

Duke pasur parasysh këtë gjendje, ne ju nxisim të gjithëve, me dashuri prindërore, që të “gëzoheni në Zotin” (Filipianëve 4:4) dhe të ktheheni në gjendjen e gëzimit të pastër e të sinqertë të Krishterë, veçanti e festës së madhe të Ngjalljes së Zotit, të cilën mund t'ua dhuroni të dashurve dhe miqve tuaj, por gjithashtu edhe shoqërisë në të cilën jetojmë, që “zemrat tona të mbushen me gëzim dhe hare”, fjalë me të cilat përfundojmë Liturgjinë Hyjnore që meshojmë çdo të diel.

Me këto mendime dhe ndjenja i lutemi Krishtit Zot, Atij që u Ngjall nga të vdekurit ditën e tretë, që t'ju bëjë të denjë për këto festime të Pashkëve të "gëzimit që pati Shën Helena kur zbuloi Kryqin e nderuar" dhe ju mirëpresim të gjithëve me fjalët e bukura: "Mirë se erdhe, gëzimi im!... KRISHTI U NGJALL!" siç u drejtohej Shën Serafimi i Sarovit atyre që takonte.

Hiri i Zotit tonë Jesu Krisht dhe dashuria e Perëndisë Atit dhe pjesëmarrja e Shpirtit të Shenjtë qofshin me ne të gjithë. Amin!

Duke ju uruar të gjithëve, Pashkën e Shenjtë të bekuar me paqe, shëndet dhe në të gjitha rritje shpirtërore, ju përshëndesim ashtu si Apostujt e Shenjtë, drejtuar Grave të shenjta Miro-prurëse, me urimin e Krishterë: KRISHTI U NGJALL!

I juaji me lutje në Zotin dhe Perëndinë e Ngjallur Jesu Krisht, Shpëtimtarin tonë,

† THEOFANI
i Filomilisë dhe Dioqezës Ortodokse Shqiptare të Amerikave

 

† THEOPHAN

By the Mercy of God
Bishop of Philomelion
and the Albanian Orthodox Diocese of the Americas

PASTORAL LETTER
RESURRECTION OF OUR LORD JESUS CHRIST
PASCHA 2025

To the honorable clergy and the beloved Orthodox Christians faithful,
sons and daughters, members, supporters, benefactors, and friends of God-Protected
Albanian Orthodox Diocese of the Americas.

Grace, Mercy, Peace and Joy from our Resurrected Lord Jesus Christ, and from us, paternal blessings!

Dearly beloved in our risen Lord Jesus Christ,

“So they departed quickly from the tomb with fear and great joy and ran to tell His disciples.” (Matthew 28:8).

After a long period of spiritual preparation through fasting, prayer, confession of sins and communion with the Holy Mysteries, we celebrate with unspeakable joy, in these days blessed by God, the feast of the Resurrection from the dead of our Lord Jesus Christ or Pascha, as it is also called among the people, the “feast of feasts” and the “festival of festivals.”

As always, these days of wonderful Christian celebration fill our souls with light and peace, with hope and love, with joy and gratitude to the heavenly Father, “Who so loved the world that He gave His only begotten Son, that whoever believes in Him should not perish but have eternal life” (John 3:16). Therefore, through His passion, death, and Resurrection from the dead, the Son of God gave us the greatest gift possible that is the eternal life. His resurrection “on the third day according to the Scriptures” (The Symbol of Faith), shows, once and for all, that life is stronger than death and that Christ the Lord is “the resurrection and the life; and whoever believes in Him, even though he dies, will live” (John 11:25-26). It is fitting, then, that we too rejoice at this celebration, "with great joy," so that all who believe in Him may have the assurance of resurrection and immortality.

My dearly beloved Orthodox Christians,

If the greatest celebration of Christianity is a sign of a special joy, we wish to speak to you with the words that we now address to you, precisely about joy as a “fruit of the Holy Spirit” (Galatians 5:22). This desire of ours as your spiritual father is explained by the fact that the joy that we experience together, being heavenly and spiritual, pours over us like the beneficial rays of the sun, so that we all feel that it comes from God, through Jesus Christ who rose from the dead and through the Holy Spirit, the Lord and giver of life. This is the joy experienced by the loving and sacrificial myrrh-bearing women, who went to Golgotha to anoint with myrrh the body of the Lord, whose love and devotion were rewarded with the first appearance after the Resurrection and the words spoken by the Lord: “Rejoice!” This is also the joy of the disciples who “rejoiced when they saw the Lord” entering through the locked doors and saying to them “Peace be with you!” (John 20:20-21). The Mother of God then shared in this joy, as follows from the beautiful “Irmos” of the Gates: “The angel cried out to the one full of grace, Rejoice, O pure Virgin, and again I say rejoice, for your Son is Risen from the grave on the third day and raised the dead. Rejoice, all you people! ... Dance and be glad, O Zion, and you, O Pure Theotokos, rejoice in the Resurrection of your Son.” (Irmos of Pascha).

The Resurrection of our Savior Jesus Christ from the dead is the foundation of our Orthodox Faith. The Apostle Paul expresses this truth in his immortal words: “And if Christ has not been raised, then our preaching is in vain, and your faith is also in vain… But now Christ has been raised from the dead, and has become the firstfruits of those who have fallen asleep… For as in Adam all die, so also in Christ shall all be made alive” (1 Corinthians 15:14-22).

The Apostle Paul strengthens us in faith with these inspired words and increases our joy in living and shaping our destiny through steadfast struggle against evil. Our joy is all the more complete, as there is nothing to hinder us in the testimony we must show about the Resurrection of the Lord.

This joy is contained in all the church services of these blessed days, in all the prayers and hymns that beautify and enrich our liturgical treasury. For example, the moving and impressive word of Saint John Chrysostom, of unparalleled spiritual beauty, addresses us the same exhortation to acquire inner joy, because “this is the day that the Lord has made; let us rejoice and be glad in it” (Psalm 117:24). “Therefore,” wrote the Holy Father, “enter into the joy of our Lord, all of you; both the first and the second, receive your reward. Rejoice, rich and poor together… Those who have fasted and those who have not fasted, rejoice today… Christ is Risen and the angels rejoice…” (The Paschal Homily of Saint John Chrysostom [Golden-mouthed] on Paschal Matins).

The wonderful service on the holy night of the Resurrection calls the entire universe, all creation, to the joy of living in the "spirit and truth" (John 4:24) of the holiday: "Let the heavens rejoice and the earth be glad...," the faithful being urged to partake of "the new fruit of the vine, of divine joy..." (Paschal Canon) and, together with the myrrh-bearing women, to receive "the good tidings of joy of the Resurrection of Christ..." (Paschal Stichera).

The Resurrection of our Lord Jesus Christ breaks down the barriers between people and creates a state of imperishable spiritual communion through reconciliation and forgiveness: "On Pascha, let us joyfully embrace one another... For today, from the tomb, as from a bridal chamber, Christ shining, filled the women with joy, saying: announce it to the Apostles!" (Paschal Stichera, Tone 5).

The exhortation of Saint John Chrysostom, Patriarch of Constantinople: “Let anyone who is faithful and loves God rejoice in this beautiful and enlightened feast, and let anyone who is a wise servant enter into the joy of his Lord,” has endured through the ages. All generations of hierarchs, priests, monks, and believers have allowed themselves to be enveloped by this unspeakable joy that springs from the Resurrection, all churches, monasteries, hermitages, and homes being illuminated by the spirit of Paschal celebration, the Church’s celebration par excellence, which is not reduced to any religious experience, but is truly a liturgical mystery, a representation, an actualization of a real moment, fulfilled for us by God once and for all. To particularly mark the importance, beauty, and joy of this holiday, Emperor Constantine the Great participated in the holy services and "extended his meditation much... surpassing all the participants in the feast; he extended the holy night vigil until the dawn of the day; certain people sent by him lit the entire city of Constantinople with long wax candles to which were added torches lit at every step, which made the mysterious night of the vigil ultimately brighter than midday" (Eusebius of Caesarea, "Life of Constantine the Great").

Dear brothers and sisters in Christ, the Lord,

We share these words of Archpastoral teaching with you because for thirty years of our ministry we have been celebrating Holy Pascha together, with joy and Christian observance, thanking God for all the blessings that He pours out abundantly upon us. Unfortunately, we all notice that, lately, amid the moral and financial crisis, our natural, human, and daily joys have diminished. More and more believers are overwhelmed by the worries of life, by lack, need, and poverty. Many parents miss their children who have gone abroad as emigrants, and the children left in the country, only with their grandparents or other relatives, feel the lack of education and parental love.

In turn, young people are no longer living their youthful years because the postmodern society in which we live imposes on them a lucrative activity that suffocates their daily time to such an extent that it practically means nothing anymore; it is the obtaining of a gain that no one enjoys, a gain from which no one has anything to gain. In a consumerist and increasingly secular society, you have everything you need, but you are so exhausted that you no longer need anything from everything you have. Such a society no longer offers young people "joys and satisfactions", no longer gives them the opportunity to start a family, to raise children, where their main concern is to carve out a secure, appreciated and well-paid career.

Given this state of affairs, we urge you all, with parental love, to “rejoice in the Lord” (Philippians 4:4) and to return to the state of pure and sincere Christian joy specific to the great feast of the Lord's Resurrection, which you can give to your loved ones and friends, but also to the society in which we live, so that “our hearts may be filled with joy and gladness,” words with which we conclude the Divine Liturgy that we celebrate every Sunday.

With these thoughts and feelings, we pray to Christ the Lord, the One who Rose from the dead on the third day, to make you worthy of these Paschal celebrations of "the joy that Saint Helena had when she discovered the venerable Cross" and we welcome you all with the beautiful words: "Welcome, my joy! CHRIST IS RISEN!" as Saint Seraphim of Sarov used to address those he met.

The grace of our Lord Jesus Christ, and the love of God the Father, and the communion of the Holy Spirit, be with us all. Amen!
Wishing you all, a blessed Holy Pascha with peace, health and in all spiritual growth, we greet you like the Holy Apostles, toward the holy Myrrhbearing Women, with the Christian greeting: CHRIST IS RISEN!

Prayerfully yours in the Resurrected Lord and God Jesus Christ our Savior,

† THEOPHAN
of Philomelion and the Albanian Orthodox Diocese of the Americas

 

 

 

Boston, MA. 18 mars 2025

“Kjo është dita që e bëri Zoti;
Le të gëzohemi dhe të ngazëllojmë në të” (Psalmi 117:24)

Fort Lumturia Juaj, Kryepeshkop i Zgjedhur, Vëlla i ynë i dashur dhe Bashkëmeshëtar në Krishtin Zotin tonë,

Në përfundimin e Liturgjisë Hyjnore Hierarkike të së dielës së kaluar në Kapelën e Shkollës së Teologjisë Orthodhokse të Kryqit të Shenjtë në Brookline, Massachusetts, morëm lajmin e gëzueshëm për zgjedhjen tuaj në Fronin e Kryepeshkopit të Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë.

Që kur lajmi i madh u bë i ditur në mbarë botën, zemrat dhe mendjet tona janë mbushur me shumë gëzim dhe lumturi shpirtërore, duke falënderuar Zotin tonë Jesu Krisht, Kryepriftin dhe Atin e Tij të përjetshëm që dërgoi Ngushëllimtarin e Tij, mbi anëtarët e nderuar të Sinodit të Shenjtë, duke u dhënë atyre Providencën Hyjnore për t'ju zgjedhur juve si pasardhës i denjë i paraardhësve tuaj.

Fortlumturia Juaj! Roli që do të merrni dhe Froni në të cilin do të ngjiteni, do të sjellë ajër të freskët, do të fillojë një epokë e re, do të forcojë dhe ripërtërijë marrëdhëniet e vjetra dhe tradicionale, ndërsa do të krijojë miqësi të reja, do të sjellë shpresa dhe pritshmëri të reja që do të vijnë me shumë sfida të kësaj bote të trazuar, por ne jemi të bindur se Shpirti i Shenjtë dhe Hyjnor, Këshilltari i Madh, Shpirti i së Vërtetës, i Cili buron prej Atit, do t'ju drejtojë me mençuri në udhëheqjen tuaj, duke lundruar anijen e Besimit tonë të të parëve në këtë det të stuhishëm, me trimëri, shoqëri dhe guxim, duke e drejtuar atë drejt horizonteve të reja të limanit të Shpëtimit tonë.

Me shpresën e sinqertë se do të takohemi në një të ardhme të afërt, lutemi që Perëndia i Tërëfuqishëm t'ju japë shumë shëndet dhe forcë për të barituar grigjën tuaj dhe, në emër të klerit tonë dhe të gjithë popullit besimtar të Dioqezës Ortodokse Shqiptare të Amerikave, ju urojmë një shërbesë Kryebaritore të frytshme, të bekuar dhe të suksesshme për shumë vite.

Duke ju përqafuar vëllazërisht, ju themi me gëzim: AXIOS! I DENJË!

Në dashurinë e Krishtit dhe të Mëmëdheut tonë të përbashkët, mbetemi përherë i juaji, Vëllai i juaj Bashkëmeshëtar

† THEOFANI
i Filomilisë dhe Dioqezës Ortodokse Shqiptare të Amerikave

Boston, MA, March 18, 2025

“This is the day that the Lord has made;

Let us rejoice and be glad in it” (Psalm 117:24)

Your Beatitude, Archbishop Elect, our dear Brother and Concelebrant in Christ our Lord,

Upon the conclusion of the last Sunday Hierarchical Divine Liturgy at the Chapel of the Holy Cross School of Orthodox Theology in Brookline, Massachusetts, we received the joyful news of your election to the Throne of Archbishop of the Autocephalous Orthodox Church of Albania.

Ever since the great news was made known to the whole world, our hearts and minds have been filled with much spiritual joy and happiness, giving thanks to our Lord Jesus Christ, the Archpriest, and His eternal Father for sending His Comforter, upon the honorable members of the Holy Synod, granting them the Divine Providence to elect you as an worthy successor of your predecessors.

Your Beatitude! The role that you are about to assume of, and the Throne that you are about to ascend on, it will bring fresh air, it will start a new era, it will strengthen and renew the old and traditional relationships as it will forge new friendships, it will bring new hopes and expectations that will come with many challenges of this tumultuous world, but we are confident that the Divine and Holy Spirit, the great Counselor, the Spirit of Truth Who proceeds from the Father, will guide you wisely in your leadership, navigating the ship of our Faith of forefathers in this tempestuous sea, with bravery, comradery, and courage, steering it toward the new horizons of the haven of our Salvation.

With the sincere hope that we will meet each other in the near future, we pray that the Almighty God will grant you much health and strength to shepherd your flock and, on behalf of our clergy and entire faithful people of the Albanian Orthodox Diocese of the Americas, we wish you a fruitful, blessed and successful Archpastoral ministry for many years.

Embracing you fraternally, we joyfully proclaim: AXIOS! I DENJË!

In the love of Christ and of our common Motherland, we remain always yours, your concelebrant Brother,

† THEOPHAN
of Philomelion and the Albanian Orthodox Diocese of the Americas

 

 

 

ENCIKLIKË PATRIARKALE

PËR KRISHTLINDJEN

No. Prot. 481

+ B A R T O L O M E U

Me mëshirën e Perëndisë, Kryepeshkop i Konstandinopojës - Romës së Re

dhe Patriark Ekumenik;

për të Gjithë Plotësinë e Kishës,

Hir, Paqe dhe Mëshirë nga Krijuesi i gjithë krijimit, Zotit Perëndisë dhe Shpëtimtarit tonë Jesu Krisht.

Shumë të nderuarve vëllezër Hierarkë dhe fëmijëve të dashur në Zotin,

Kanë kaluar tridhjetë e pesë vite të tëra që kur Sinodi i Shenjtë dhe i Hirshëm i Patriarkanës Ekumenike vendosi 1 shtatorin, festën e “Indiktit” dhe hapjen e vitit kishtar, si Ditë Lutjesh për Mbrojtjen e Mjedisit Natyror. Kjo nismë e bekuar pati një jehonë të madhe dhe dha fryte të bollshme. Aktivitetet ekologjike shumëdimensionale të Kishës së Shenjtë të Madhe të Krishtit sot përqendrohen rreth fenomenit të ndryshimit të klimës - ose më saktë, krizës klimatike - e cila ka shkaktuar një “gjendje të jashtëzakonshme planetare”.

Vlerësojmë kontributin e lëvizjeve mjedisore, marrëveshjet ndërkombëtare për mjedisin, angazhimin e ndërlidhur të shkencëtarëve me këtë problem, kontributin e edukimit mjedisor, ndjeshmërinë ekologjike dhe mobilizimin e njerëzve të panumërt dhe veçanërisht përfaqësuesve të brezit të ri. Megjithatë, ne këmbëngulim se ajo ç’ka është e nevojshme, është një “kthesë Kopernikane” aksiologjike, një ndryshim rrënjësor i mentalitetit globalisht, një rishikim thelbësor i marrëdhënies midis njerëzimit dhe natyrës. Në të kundërt do të vazhdojmë të trajtojmë pasojat katastrofike të krizës ekologjike, duke lënë të paprekura dhe aktive rrënjët e problemit.

Kërcënimi mjedisor është një dimension i krizës së zgjeruar në qytetërimin bashkëkohor. Në këtë kuptim, përballja me problemin nuk mund të jetë e suksesshme mbi bazën e parimeve të të njëjtit qytetërim, të arsyetimit pas tij, që e krijoi atë në radhë të parë. Ne kemi shprehur vazhdimisht bindjen tonë se kishat dhe fetë mund të kontribuojnë ndjeshëm në një konvertim jetësor shpirtëror dhe vlerësues për hir të së ardhmes së njerëzimit dhe planetit. Besimi i vërtetë fetar shpërbën arrogancën dhe titanizmin e njerëzimit, për aq sa përbën argjinaturën e shndërrimit të tij në një “njeri-perëndi”, i cili shfuqizon të gjitha standardet, kufijtë dhe vlerat, duke e shpallur veten “masa e të gjitha gjërave” dhe duke i instrumentalizuar të dyja, si bashkëqytetarët e tij, ashtu edhe natyrën, për plotësimin e nevojave të tij të pashuara dhe të qëllimeve arbitrare.

Përvoja shekullore na mëson se, pa një mbështetje shpirtërore dhe vlerësuese “Arkimediane”, njerëzimi nuk mund të shmangë rreziqet e një “antropologjizmi nihilist”. Kjo është trashëgimia e frymës klasike, siç artikulohet nga Platoni përmes parimit se “Perëndia është masa e të gjitha gjërave për ne” (Ligjet 716c). Ky kuptim i njerëzimit dhe i përgjegjësisë së tij përmes marrëdhënies së tij me Perëndinë shprehet përmes mësimit të krishterë rreth krijimit të Adamit “sipas shëmbëlltyrës së Perëndisë” dhe “sipas ngjashmërisë së Tij”, si dhe për marrjen e natyrës njerëzore me mishërimin e parapërjetshëm të Fjalës së Perëndisë për shpëtimin tonë dhe ripërtëritjen e gjithë krijimit. Besimi i Krishterë njeh vlerën supreme të njëllojtë të njerëzimit dhe krijimit. Në këtë frymë, pra, respektimi i shenjtërisë së personit njerëzor dhe mbrojtja e integritetit të krijimit “shumë të mirë” janë të pandashëm. Besimi në Perëndinë e urtësisë dhe dashurisë frymëzon dhe mbështet forcat krijuese të njerëzimit, duke e forcuar atë përballë sfidave dhe sprovave, edhe kur tejkalimi i tyre duket njerëzisht i pamundur.

Ne kemi luftuar dhe ende përpiqemi për një bashkëpunim ndër-ortodoks dhe ndër-krishterë për mbrojtjen e njerëzimit dhe krijimit, si dhe për futjen e kësaj teme në dialogun ndërfetar dhe veprimet e përbashkëta të feve. Për më tepër, ne theksojmë veçanërisht nevojën për të kuptuar se kriza bashkëkohore ekologjike prek para së gjithash banorët më të varfër në tokë. Në dokumentin e Patriarkanës Ekumenike, me titull “Për jetën e botës: Drejt një morali shoqëror të kishës ortodokse”, kjo temë nënvizohet në mënyrë të prerë së bashku me shqetësimin thelbësor të Kishës në dritën e pasojave të ndryshimeve klimatike: “Duhet të kuptojmë se shërbimi ndaj fqinjit dhe ruajtja e mjedisit natyror janë të lidhura ngushtë dhe në mënyrë të pandashme. Ekziston një lidhje e ngushtë dhe e pazgjidhshme midis kujdesit tonë për krijimin dhe shërbimit tonë ndaj trupit të Krishtit, ashtu siç ekziston midis kushteve ekonomike të të varfërve dhe kushteve ekologjike të planetit. Shkencëtarët na thonë se ata që dëmtohen më së shumti nga kriza aktuale ekologjike do të vazhdojnë të jenë ata që kanë më pak. Kjo do të thotë se çështja e ndryshimeve klimatike është gjithashtu një çështje e mirëqenies sociale dhe drejtësisë sociale”. (Paragrafi 76).

Në mbyllje, ju urojmë, vëllezër të nderuar dhe fëmijë shumë të dashur, një vit të ri kishtar plot bekime hyjnore dhe produktivitet, duke thirrur për ju të gjithë, ndërmjetimin e të Tërë-Shenjtës së Përmbi-Bekuar (Παναγίας τῆς Παμμακαρίστου), ikonën mrekullibërëse dhe të çudibërëse të së cilës e nderojmë dhe kremtojmë në këtë ditë dhe me përulësi nderojmë, hirin jetëdhënës dhe mëshirën e pakufishme të Krijuesit të të gjithave dhe Perëndisë së gjërave të mrekullueshme.

ENCIKLIKA PATRIARKALE PËR PASHKËN E SHENJTË

† THEOFANI